سروش روز (هفدهم) آذرماه 86

16آذر، روزی که دیگر روز ما نیست!

این روزها بازار نوشتن مطلب در مورد روز دانشجو داغ است، بنده هم که با یک پیشینه هفت ساله دانشجویی همچنان ادامه دار، هر جور حسابش را می‌کنم اگه حرفی نزنم می‌گویند لال است، اما واقعیت اینکه به هیچ طریق هم نمی‌توانم خودم را راضی کنم در مورد این روز مطلبی بنویسم.

مشکل اینکه مدت‌ها است با این روز احساس بی‌گانگی می‌کنم، راستش اصلا نمی‌دانم چرا این روز هنوز هم باید به عنوان روز دانشجو به حساب بیاد. می‌دانم که در این روز دانشگاه به خون عزیزترین فرزندانش رنگین شده، اما برای نمادین شدن یک روز فکر می‌کنم فاکتورهای دیگری هم لازم باشد.

می‌دانیم که اعتراضات 16آذر که به درگیری و خشونت کشیده شد مربوط به ورود رییس‌جمهور آمریکا به ایران بود و بیش از هر چیز با انگیزه‌های به اصطلاح ضد امپریالیستی رخ داد، اما امروز من به عنوان یک دانشجو اصلا چنین دغدغه‌ای ندارم! امروز چیزی که بیش از هرچیزی من را آزار می‌دهد استبداد داخلی است نه امپریالیزم جهانی.

فکر می‌کنم دقیقا همین نکته ظریف هم هست که باعث شده نظام به راحتی روز دانشجو را بپذیرد و خود، بیش از هر کس دیگری بر ریشه‌های تاریخی این روز تاکید کند. نظام به خوبی می‌داند که این روز پیشینه ضد آمریکایی دارد و این دقیقا همان چیزی است که نظام کنونی به آن احتیاج دارد. همین دلیل است که گشته تا تمام در و دیوار دانشگاه پر شود از پوسترهای روز دانشجو و تلویزیون هم صبح تا شب آهنگ «یار دبستانی» را روی تصاویر عوامل بسیج پخش کند.

الحق و والانصاف هم اگر به ریشه‌های این روز نگاه کنیم حرف امروز بسیجی‌ها بیشتر از هر کس دیگری به اهداف اولیه این روز نزدیک است، آنهایی که مدام شعار مرگ بر آمریکا سر می‌دهند بیش از هر گروه دیگری یاد سه آذر اهورایی را که در پای رییس جمهور آمریکا قربانی شد زنده نگه می‌دارند؛ در برابر تمامی شعارهای من و بسیاری از دوستانم تاکید بر آزادی و دموکراسی است که اساسا با این روز قرابت چندانی ندارد.

من فکر می‌کنم روز 18تیر به مراتب بیش از 16آذر ظرفیت تبدیل شدن به نمادی برای مبارزات فعلی جنبش دانشجویی را دارد. روزی که دانشجویان در اعتراض به بسته شدن یک روزنامه به عنوان نمادی از فقدان آزادی بیان دست به اعتراض زدند. روزی که دانشجویان نسبت به سرنوشت سعید امامی به عنوان نمادی از جنایت و نخبه کشی و سرکوب آزادی فریاد اعتراض سر دادند. روزی که چکمه پوش‌های نظامی برای سرکوب جنبش دانشجویی، به عنوان قلب تپنده اصلاحات پا به حریم دانشگاه گذاشتند.

16آذر بدون شک روزی فراموش نشدنی در تاریخ کشور ما بوده و خواهد بود، اما جنبش دانشجویی کشور امروز دغدغه‌هایی متفاوت دارد که در چهارچوب آن شعارها نمی‌گنجد. خصوصیت یک جنبش پویا تغییر در ماهیتش با گذشت زمان است، هویت جنبش دانشجویی کشور تغییر کرده، نمادش نیز باید تغییر.